De aarde heeft rust nodig, we plegen roofbouw. Juist ook door hoe we omgaan met nieuwbouw. Telkens maar weer nieuwe materialen maken door delven, transport, fabricage. En na afloop slopen, transport, vernietigen. Een cirkel waarvan het loont om deze radicaal te doorbreken. En dat kan door circulair te bouwen. Zie het maar als een blokkendoos of zoiets als Lego. Hoeveel plezier het oplevert als je eindeloos kan blijven stapelen, veranderen, afbreken… en met dezelfde blokjes weer opnieuw kunt beginnen. Er zijn 1001 mogelijkheden! In dit artikel vertellen we je er graag meer over.

Viisi

Foto: Allard van der Hoek namens Superuse Studios.

Misverstanden over circulair bouwen

Er hangt een soort sluier om het begrip circulair bouwen. We deden wat eenvoudig kwalitatief onderzoek in de vorm van gesprekjes met mensen die in principe best circulair willen bouwen, verbouwen of aanbouwen. Er blijkt veel verwarring rond de materialen., waar komen die vandaan, is er wel genoeg, zijn ze nog goed, en als ze er niet zijn wat dan, krijg ik dan iets anders dan in het ontwerp besproken is? Maar er leven nog veel meer vragen. Is het goedkoper of juist duurder? Past het wel? En als het niet past wat dan? Veel vragen die te maken hebben met onduidelijkheden, begrijpelijke onduidelijkheden.

Avontuurlijk ontwerpen en bouwen

Superuse ontwerpt gebouwen gebruik makend van materialen die voor hergebruik geschikt zijn. Dat kan van alles zijn houten balken, aluminium, glas, steen, zink, koper, schroeven, klinken, etc. etc. in allerlei vormen, gewichten en grootheden. Er is heel veel materiaal dat wacht op hergebruik. Dat zoeken, opslaan en dan integreren in een ontwerp vergt tijd en aandacht. En dat zie je terug in de prijs die we ervoor betalen. Die ligt hoger dan naar de bouwmarkt stappen of conventioneel laten bouwen door projectontwikkelaars. Het grote voordeel van circulair bouwen is natuurlijk dat je gewoonweg weet dat je de aarde met rust laat, broodnodige rust. Het tweede voordeel is dat je intens betrokken bent bij het selecteren, het ontwerpen en het bouwproces. Want inderdaad, soms passen dingen niet en dan moeten er alternatieven bedacht en ontworpen worden. Dat zijn allemaal potentiële prachtige verhalen over hoe de uiteindelijke constructie tot stand is gekomen. Je kunt ook zeggen dat het een beetje avontuurlijk ontwerpen en bouwen is.

Viisi

Foto: Allard van der Hoek namens Superuse Studios.

Particuliere markt ontwikkelt zich

Dat proces is uitdagend en leuk om te doen. Zeker omdat je samenwerkt met getalenteerde ontwerpers en architecten. Je bent nauw betrokken en dat maakt de relatie met het uiteindelijke resultaat bijzonder. En je kunt trots zijn op de besparing op het milieu en dus ons klimaat. Dat is geen gevoel, het zijn keiharde feiten. Op dit moment is de particuliere markt voor circulair bouwen nog niet erg ontwikkeld. Overheid en woningbouwcorporaties, alsmede grotere commerciële partijen doen steeds meer aan circulariteit. Maar… de particulier gaat zeker niet achterblijven. Hetzij individueel, hetzij kleinschalig collectief. Sterker nog, het gebeurt al. Kijk bijvoorbeeld eens naar een fraai project in de door de vuurwerkramp weggevaagde wijk in Enschede. Daar zag een fraai particulier circulair huis het levenslicht: Villa Welpeloo. Je kan het van buiten onder meer bekijken en bewonderen, althans dat laatste doen wij.

Villa Welpeloo

Villa Welpeloo is een woning voor een echtpaar met de wens om een collectie schilderijen en grafisch werk van jonge hedendaagse kunstenaars te tonen en bewaren. Materiaalscouts hebben de mogelijkheden en beschikbaarheid onderzocht van verschillende materialen afkomstig uit de buurt van de locatie. De gevonden materialen hebben geleid tot nieuwe vormen en nieuwe manieren van construeren. De draagconstructie is gemaakt van stalen liggers van een paternoster, voorheen gebruikt in de textielindustrie, een industrie die erg belangrijk was voor de regio. Eén van deze machines was voldoende om de hele villa mee te bouwen. De gevels zijn gemaakt van hout van overbodige kabelhaspels van de Twentse kabelfabriek. Het daglicht dat binnenkomt door de grote ramen kan gedimd worden met speciale gordijnen, die van origine vooral in kassen worden toegepast. Door het reflecterende folie dat erin verwerkt is, hebben ze ook een isolerende werking.

– Tekst afkomstig van de website van Superuse Studios.

Viisi

Villa Welpeloo in Enschede. Foto: Allard van der Hoek namens Superuse Studios.