Verkiezingsprogramma’s 2025: woningmarkt en hypotheekrenteaftrek per partij
Een compleet overzicht van alle partijstandpunten over huren, kopen, hypotheekrenteaftrek en de woningcrisis.
Wonen is bij de verkiezingen in 2025 één van de hoofdthema’s. In de verkiezingsprogramma’s van politieke partijen vinden we veel plannen voor nieuw beleid op de woningmarkt en hypotheken. Wat is nou handig als je straks in het stemhokje staat? Wie wil wat precies? In dit artikel gaan we dieper in op de standpunten per partij en bieden we je een handig spiekbriefje.

In dit artikel kom je het volgende te weten:
- Wat vindt elke partij als we het in één woord en één zin samenvatten?
- Wat zijn de standpunten en beleidsvoorstellen van elke partij: een volledig overzicht
- Spiekbrief standpunt hypotheekrenteaftrek per partij
- Wat betekent dit voor de formatie en beleid vanaf 2026?
- Waarover is men het niet eens? Waarover zal heftig gedebatteerd worden?
Wat vindt elke partij als we het in één woord en één zin samenvatten?
Op woensdag 29 oktober gaat Nederland opnieuw naar de stembus. Sinds de vorige verkiezingen in 2023 zijn partijen van koers veranderd op thema’s als hypotheekrenteaftrek en de aanpak van de woningcrisis. Achter elk programma schuilt een overtuiging: is wonen een grondrecht dat de overheid actief moet garanderen, of een kwestie van vraag en aanbod die de markt regelt? In Tabel 1 zie je hoe de partijen wonen benaderen (recht of markt) en vatten we hun visie samen in één kernzin uit het verkiezingsprogramma. Zo wordt direct zichtbaar welke waarden en prioriteiten achter de plannen schuilgaan en vormt dit het vertrekpunt voor de concrete maatregelen die verderop in dit artikel aan bod komen.
Partij | Wonen is een …? | Verkiezingsprogramma wonen in één zin |
VVD | markt | Werken moet meer lonen en een huis voor iedereen die werkt |
CDA | recht¹ | Woningzoekende op 1 |
Groenlinks-PvdA | recht | Meer huizen om in te wonen, want het begint met een plek voor jezelf |
D66 | recht | Wonen en sociale zekerheid zeker maken |
NSC | recht | Bestaanszekerheid begint bij onderdak in een betaalbaar en passend huis |
BBB | markt | Iedereen verdient een thuis |
ChristenUnie | recht | Er is een stevig, samenhangend en koersvast antwoord nodig om de wooncrisis op te lossen |
PVV | ? | ? |
Partij voor de Dieren (PvdD) | recht | Liever een dak boven je hoofd dan een biefstuk op je bord |
SP | recht | De SP wil volkshuisvesting |
VOLT | recht | We komen alleen uit de wooncrisis als we die ook op Europees niveau aanpakken, bijvoorbeeld door Europese regels te versoepelen en in heel de EU tegelijk aan verduurzaming te werken |
DENK | recht | Nog niet bekend |
JA21 | markt | JA21 staat voor een beleid waarbij bouwen naar behoefte en grip op migratie centraal staan |
Forum voor Democratie (FvD) | markt | Op korte termijn moeten nu snel meer woningen worden gebouwd |
SGP | recht² | De vraag moet en kan omlaag |
¹In het verkiezingsprogramma staat hierover niets expliciet vermeld, maar uit uitspraken van CDA-politici valt dit af te leiden In dit artikel kom je te weten dat het CDA wonen meer ziet als recht dan als een markt.
²In het verkiezingsprogramma wordt niet expliciet vermeld of wonen een recht is, maar op de website van de SGP is te lezen dat woningbouw wordt gezien als een Bijbelse opdracht die door lokale overheden uitgevoerd moet worden.
Wat zijn de standpunten en beleidsvoorstellen van elke partij: een volledig overzicht
Ben je voor of tegen het afschaffen van de hypotheekrenteaftrek? Vind je dat de overheid moet ingrijpen bij woningbouw? En hoeveel mag dat kosten? Moeten woningcorporaties zelf meer woningen gaan bouwen? Zijn particuliere verhuurders de afgelopen jaren teveel benadeeld door (fiscale) wet- en regelgeving?
Hieronder vind je per partij wat de standpunten zijn.
VVD
“Werken moet meer lonen en een huis voor iedereen die werkt”
Plannen voor de woningmarkt
- Dertig nieuwe grootschalige wijken bouwen onder regie van de Rijksoverheid
- Meer betaalbare huurwoningen, onder meer door verhuur ook voor particuliere investeerders weer lonend te maken
- Fabrieksmatig bouwen en vergunningseisen landelijk vastleggen. Splitsen en ombouwen van panden eenvoudiger maken
- Lage overdrachtsbelasting bij verkoop van gesplitste panden
- Kraken van woningen harder aanpakken
- Huurtoeslag hervormen (verwerken in de huur) en uiteindelijk afschaffen
- Overlastgevende huurders uitzetten makkelijker maken; illegale onderverhuur aanpakken
- Schrappen van wetten die de huurmarkt afknijpen:
- Wet betaalbare huur schrappen
- Lokale zelfbewoningsplicht afschaffen
- Verbod op tijdelijke huurcontracten opheffen
- Standaardonderzoeken invoeren voor onderzoek naar flora en fauna die nodig zijn bij woningbouw; beperkingen voor bouwen in het groen beperken
- Besluit bouwwerken leefomgeving afschaffen
- Adviezen van de Commissie Stoer opvolgen en uitvoeren
- Vergunningsvrij aan- of verbouwen; microwoning in achtertuin plaatsen mogelijk maken
- Procedures versnellen en onnodig vertragende bezwaarprocedures ontmoedigen
- Verenigingen van eigenaren kunnen makkelijker gaan verduurzamen, 70%-instemmingsregel slimmer toepassen
- Betaalbare koop: Betaalbare Koopwet (min. 25% per regio); Kooprechtwet zodat huurders het recht krijgen hun sociale huurwoning te kopen
- OZB (belasting op onroerend goed geïnd door gemeenten) begrenzen
Verduurzaming
- Geen nieuwe verplichtingen; vrijwillige groene investeringen fiscaal aantrekkelijk maken (warmtepomp e.d.)
Starters
- Het gebruik van startershypotheken stimuleren
- Langere looptijd toestaan voor hypotheken van starters (duur renteaftrek blijft 30 jaar)
- Het Nationaal Fonds Betaalbare Koopwoningen uitbreiden
- Starters kunnen belastingvrij sparen voor hun eerste huis
Hypotheekrenteaftrek
De VVD houdt de hypotheekrenteaftrek in stand.
CDA
“Woningzoekende op 1”
Plannen voor de woningmarkt
- Stabiele productie nieuwbouw van 100.000 woningen per jaar met een actieve rol voor de Rijksoverheid, in samenwerking met provincies en gemeenten. Er komt een volwaardig programma voor ‘buurtje erbij’ of ‘wijkje erbij’
- Standaardisatie en modernisering van bouwregels en meer fabrieksmatig bouwen; bezwaarprocedures verkorten en verhogen van drempels voor bezwaar en beroep
- Wettelijk vastleggen van het belang van woningzoekenden
- Introductie van een leegstandsheffing in de wet.
- Na het verlenen van een bouwvergunning komt er een bouwplicht binnen twee jaar
- Stoppen met de huidige Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb)
- Optoppen en splitsen van woningen maximaal benutten
- Gemeenten reserveren een deel van de gerealiseerde nieuwbouwwoningen voor de eigen bewoners of voor specifieke doelgroepen (leraren, agenten, zorgmedewerkers)
- Werkgevers mogen op eigen terrein bouwen of mede investeren in gemeentelijke projecten
- Goede bereikbaarheid van niewe wijken via OV, wegen en fietspaden
- Huren betaalbaar houden
- Particuliere verhuur aantrekkelijk houden en het verbod op tijdelijke huurcontracten gericht versoepelen
- Woning delen aantrekkelijker maken, toestaan om vergunningsvrij mantelzorgwoningen op het eigen erf te bouwen
Verduurzaming
- Gemeenten maken per wijk verplicht een verduurzamingsplan
- Subsidies voor verenigingen van eigenaren voor verduurzaming vereenvoudigen
Starters
- Woningmarkt betaalbaarder maken door afbouw van de hypotheekrenteaftrek
- Het belang van de woningzoekende in de wet vastleggen (“woningzoekende op 1”)
Hypotheekrenteaftrek
Het CDA wil de hypotheekrenteaftrek afbouwen in een lange periode en tegelijkertijd de inkomstenbelasting verlagen.
GroenLinks-PvdA
“Meer huizen om in te wonen, want het begint met een plek voor jezelf”
Plannen voor de woningmarkt
- Onvrijwillige dakloosheid moet in 2030 niet meer in Nederland voorkomen. Er komen voldoende voorzieningen zodat mensen zelfstandig kunnen wonen
- Bouw van 100.000 nieuwe woningen per jaar, mede door het herbestemmen van grond die nu in gebruik is als landbouwgrond, verloederd bedrijventerrein of leegstaande binnenstedelijke locaties
- Woningcorporaties worden vrijgesteld van belasting en gaan bouwen voor een brede doelgroep van twee derde van Nederland
- Er komt een nieuwe Wet versnelling woningbouw waarin onder meer belemmeringen voor nieuwbouw worden weggenomen en bezwaarprocedures worden vereenvoudigd
- Naar Oostenrijks voorbeeld gaat het Rijk goedkope leningen verstrekken voor het bouwen van extra betaalbare huurwoningen (met een maandelijkse huur tot €700). Ook komt er extra investeringsruimte voor de bouw van middenhuurwoningen (huur tot €1.200 per maand)
- De winsten van grondspeculanten wordt afgeroomd en ingezet voor woningbouw. Leegstand voor speculatie wordt aangepakt en er komt een landelijke opkoopbescherming zodat woningen worden gebruikt voor bewoning en niet voor speculatie
- De overheid gaat actief grond opkopen en bepaalt met duidelijke keuzes hoe grond wordt ingezet. Er komt een eerste recht van koop van grond voor de Rijksgrondbank
- Er komt een Funderingsherstelfonds
- Samenwonen wordt aantrekkelijker gemaakt door afschaffing van de kostendelersnorm en het verplicht toestaan van huurcontracten met meerdere vrienden als huurders
- Het belang van woningzoekenden gaat juridisch zwaarder wegen en ze krijgen ook inspraak in procedures
- Splitsen en optoppen van woningen moet makkelijker worden. Kantoorruimtes worden omgebouwd tot woningen en hospitaverhuur wordt makkelijker gemaakt
- Huren blijven betaalbaar: er komt een wettelijke bovengrens aan de toegestane huurstijging
- Landelijk gaat er een verhuurvergunning gelden om huurders te beschermen tegen foute huisjesmelkers. Vaste huurcontracten blijven de norm
- De verkoop van betaalbare woningen wordt gereguleerd om te voorkomen dat een nieuwe eigenaar direct een hogere huur gaat vragen
- Er komt een Nieuwe Wijkenaanpak met investeringen in werkgelegenheid, onderwijs, welzijn en veiligheid. Hier hoort ook een isolatie-offensief bij
- Gemeenten wordt het makkelijker gemaakt om woningen toe te wijzen aan mensen met binding met het dorp of met de stad
- Private equity wordt geweerd uit het beheer van verenigingen van eigenaren (VvE’s)
- In nieuwbouwprojecten komen specifiek woningen voor ouderen, jongeren en voor mensen met een beperking
Verduurzaming
- Verhuurders krijgen de verantwoordelijkheid om woningen te verduurzamen; slechte energielabels worden uitgefaseerd
- Woningcorporaties krijgen voldoende financiering voor het verduurzamen van hun woningen
- Huurders van slecht geïsoleerde woningen krijgen korting op de huur. Enkel glas en een ‘tochtkorting’ bij een slecht energielabel leidt tot een recht op huurverlaging
Starters
- Huizenkopers krijgen standaard recht op een bedenktermijn van twee weken
- Alle biedingen op een woning worden openbaar
- Er komen vergunningen voor makelaars om wantoestanden tegen te gaan
- Makelaarscourtage wordt standaard; bonusopslagen worden uitgesloten
- Er komt een startersfonds dat tot 30% van de aankoopsom van een woning financiert. Bij verkoop van de woning wordt het verstrekte bedrag terugbetaald
Hypotheekrenteaftrek?
GroenLinks-PvdA wil de hypotheekrenteaftrek stapsgewijs afbouwen. De opbrengst wordt ingezet voor woningbouw en lastenverlichting.
Hier vind je het volledige partijprogramma van Groenlinks-PvdA
D66
“Wonen en sociale zekerheid zeker maken”
Plannen voor de woningmarkt
- Dakloosheid aanpakken: aandacht voor het Nationaal Actieplan Dakloosheid: Iedereen een thuis
- Tien nieuwe steden bouwen met woningen en voorzieningen voor verschillende woonwensen
- Ombouwen, optoppen en herontwikkelen bevorderen
- Oprichten van een Rijksgrondfaciliteit om sneller huizen te kunnen bouwen
- Vergunningen voor woningdelen en woningsplitsen worden gratis
- Bezwaarprocedures voor woningbouwprojecten sneller en korter maken
- Woningzoekenden krijgen meer te zeggen bij het maken van plannen over wonen
- Meer huizen voor oudere mensen bouwen om doorstroming te bevorderen
- Voor jongeren en studenten meer woningen met gedeelde ruimtes bouwen
- Invoeren tijdelijke crisismaatregel: iedereen mag één kamer verhuren zonder negatief effect op uitkering, belasting, huur of hypotheek.
Verduurzaming
- Huurders moeten meeprofiteren van de verduurzaming van hun huis; verhuurders mogen de huur beperkt verhogen
- Er komt een grootschalig isolatieplan waardoor voor 2030 minimaal 1 miljoen huizen verduurzaamd worden
- Isolatie van de woning wordt makkelijker gemaakt door leningen die kunnen worden terugbetaald uit lagere lasten
- Fonds Duurzaam Funderingsherstel wordt landelijk ingezet om funderingsproblemen op te lossen
Starters
- Starters die er van huur naar koop qua maandlasten op vooruit gaan, krijgen makkelijker een hypotheek
- Studieschuld telt niet meer mee bij de hypotheekaanvraag
- De BTW gaat omlaag voor de bouw van sociale- en middenhuur
- Huurders in de sociale huur met hoge inkomens of vermogens betalen een daarbij passende huur
Hypotheekrenteaftrek
D66 wil de hypotheekrenteaftrek afbouwen en tegelijkertijd de inkomstenbelasting verlagen. De mensen die net een hypotheek hebben afgesloten worden ontzien.
Nieuw Sociaal Contract (NSC)
“Bestaanszekerheid begint bij onderdak in een betaalbaar en passend huis”
Plannen voor de woningmarkt
- Gemeenten krijgen een opgave en middelen om daklozen op te vangen en te ondersteunen.
- Versnellen van de woningbouw door verkorte procedures en meer regie door het Rijk
- Er komt een versnellingsfonds voor de woningmarkt van €2 miljard waarmee woningbouwprojecten sneller worden uitgewerkt, vergunningen eerder worden verleend en knelpunten worden aangepakt. Er moet een Woningbouw Investeringsgarantie komen waarbij het Rijk garant staat voor afzet bij grote gebiedsontwikkelingen met gemengde bouwprogramma’s.
- Waardestijgingen die uitsluitend voortkomen uit bestemmingswijzigingen worden afgeroomd voor het publieke belang. Overheden nemen ook risicodragend deel aan gebiedsontwikkeling, bijvoorbeeld via een grondbank of vergelijkbare publieke faciliteit.
- Het moet eenvoudiger worden om woningen te splitsen, op te toppen, of om leegstaande kantoorpanden te transformeren naar woonruimte. Waar mogelijk vergunningsvrij
- Om de woningbouw te versnellen zetten we in op de bouw van flexibele, modulaire woningen en op het forceren van doorbraken in bestaande plannen die al in de pijplijn zitten.
- Corporaties worden ondersteund bij het bouwen van lage- en midden- huurwoningen door meer financiële armslag, afspraken over woningbouw, belastingafspraken, en een uitzondering op EU-wetgeving voor staatssteun
- Wie een koophuis binnen drie jaar na aankoop doorverkoopt, moet een heffing op overdrachtsbelasting betalen. Zo maken we speculatie met woningen minder aantrekkelijk en worden prijzen minder opgedreven.
- Misbruik van het puntensysteem bij kamerverhuur moet worden tegengegaan
- Huurverhogingen in de sociale sector blijven beperkt tot de inflatie; voor middenhuur en de vrije sector geldt een maximale huurverhoging van de inflatie + 1%
- Ook komt er een landelijk huurregister waarin gemeenten in elk geval kunnen zien wie actief zijn op de particuliere huurmarkt, welke huizen ze verhuren en wat de punten van deze huizen zijn.
- Hospitaverhuur wordt gestimuleerd
- Woningruil tussen iemand die te groot woont en iemand die te klein woont wordt mogelijk gemaakt
- De overdrachtsbelasting wordt verlaagd
- Werkgevers worden gestimuleerd om woningen te bouwen voor hun werknemers; pensioenfondsen wordt het aantrekkelijk gemaakt om langjarig in woningen te investeren
- De Rijksoverheid moet knopen kunnen doorhakken bij knelpunten, bijvoorbeeld bij het aanwijzen van bouwlocaties om te komen tot een bouwprogramma met meer betaalbare woningen.
- Bouwen van extra betaalbare huurwoningen en koopwoningen door corporaties en marktpartijen.
- Huurders beschermen: een maximum stellen aan huren in de sociale huursector en midden-huur en het invoeren van een huurregister.
- Gemeenten krijgen via een wijziging in de Huisvestingswet de mogelijkheid om een deel van de beschikbare woningen toe te wijzen aan mensen met bepaalde beroepen of met binding aan de gemeente
- Voor funderingsherstel krijgen woningeigenaren met weinig geld een eerlijke financiële oplossing aangeboden.
- Het plaatsen van een tijdelijke unit bij een bestaande woning kan onder voorwaarden vergunningsvrij plaatsvinden
- Er komt wettelijke bescherming voor erfpachters
Verduurzaming
- Huizen verduurzamen verlaagt de energielasten structureel en biedt huurders op de lange termijn meer voordeel
Starters
- We stimuleren startersleningen, koopgarantconstructies en erfpachtalternatieven, waaraan het Rijk meebetaalt
- We handhaven voor starters de vrijstelling van de overdrachtsbelasting
Hypotheekrenteaftrek
NSC wil hypotheekrenteaftrek behouden.
BoerBurgerBeweging (BBB)
“Iedereen verdient een thuis”
Plannen voor de woningmarkt
- De procedures voor het starten van bouwprojecten worden verkort en vereenvoudigd.
- Leegstaande panden ombouwen tot woningen, zoals voormalige boerderijen, kantoren en fabrieken, moet makkelijker worden.
- Het delen en splitsen van woningen en bijbouwen moet gemakkelijker worden.
- Er komt geen belasting op overwaarde
- Bij de toewijzing van koop- en huurwoningen geven we voorrang aan mensen met een lokale binding, urgentie of mensen die een belangrijke bijdrage leveren aan de gemeenschap
- Verhuur en kamerverhuur moeten gemakkelijker gemaakt worden. Bijvoorbeeld door een eerlijker puntentelling voor huurwoningen, ruimte voor tijdelijke verhuur aan studenten en voorspelbare en eerlijk belasting voor (kleine) verhuurders
- Om ouderen te helpen zelfstandig te blijven wonen komen er maatregelen zoals versnelde bouw van seniorenwoningen met ruimte voor ontmoeting en gezamenlijke voorzieningen
- Er komt ruimte voor nieuwe woonwagenstandplaatsen en voor erfopvolging van standplaatsen binnen families
- Wonen op vakantieparken wordt gedoogd en door transformatie ook in de toekomst mogelijk gemaakt
- Nieuwe woningen in het buitengebied mogen geen belemmering vormen voor omliggende agrarische bedrijven.
Verduurzaming
- Aansluiting op het net, warmtepompen of warmtenetten mag niet leiden tot een grote kostenverhoging, obstructie of vertraging van nieuwbouw.
Starters
- Er komen starterscontracten zodat verhuren aan starters op de woningmarkt aantrekkelijker wordt
- De studieschuld hoort niet te worden meegenomen bij een hypotheekaanvraag
Hypotheekrenteaftrek
BBB wil de hypotheekrenteaftrek behouden.
ChristenUnie
“Er is een stevig, samenhangend en koersvast antwoord nodig om de wooncrisis op te lossen”
Plannen voor de woningmarkt
- Uitvoeren van het nationaal actieplan dakloosheid zodat in 2030 niemand meer op straat hoeft te slapen. Met als uitgangspunt ‘housing first’
- Elk jaar 100.000 woningen bouwen. Hiervoor wordt €10 miljard vrijgemaakt voor investeringen en jaarlijks voor de duur van 10 jaar €1 miljard om woningcorporaties meer investeringsruimte te bieden voor woningbouw
- Landelijke aanpak voor grote woningbouwprojecten
- Waardestijging op grond eerlijk verdelen: belasting op winst bij verandering bestemming (planbatenheffing)
- Doorstroming bevorderen door ouderen makkelijker te laten verhuizen naar een beter passende woning bij hun levensfase
- Twee derde van de nieuw te bouwen huizen moet betaalbaar zijn
- Versimpelen en versnellen van vergunningprocedures en bezwaarprocedures verkorten en ontoegankelijk maken voor mensen of groepen zonder direct belang
- Vooral in dorpen stimuleren van ‘een buurtje erbij’ zodat jongeren en starters in hun eigen dorp kunnen blijven wonen
- Splitsen, optoppen en ombouwen en bouwen in eigen tuin makkelijker maken
- Hospitaverhuur stimuleren en huurbescherming bij hospitaverhuur eenvoudiger maken
- Meer studentenkamers bouwen
- Afschaffen kostendelersnorm
Verduurzaming
- Nieuwbouwwoningen worden niet alleen energiezuinig maar ook duurzaam gebouwd. Circulair en bio-based bouwen wordt beloond
Starters
- Gemeenten kunnen een deel van de nieuw te bouwen sociale huurwoningen reserveren voor starters
- Uitbreiden van het Fonds Betaalbare Koopwoningen voor de bouw van meer betaalbare koopwoningen
Hypotheekrenteaftrek
De ChristenUnie wil de hypotheekrenteaftrek geleidelijk over decennia afbouwen. Het eigenwoningforfait afschaffen over de eerste € 1 miljoen woningwaarde zodat tot dit bedrag geen belasting over de eigen woning hoeft te worden betaald.
Hier vind je het volledige partijprogramma van de ChristenUnie
Partij voor de Vrijheid (PVV)
“De hypotheekrenteaftrek blijft; daar wordt niet aan getornd!”
Plannen voor de woningmarkt
- Sociale huren met 10% verlagen; Inkomensgrenzen voor betaalbare huurwoningen verhogen
- Verruimen van de regels (vergunningvrij) voor verbouwingen en aanbouwingen
- Kraakverbod streng handhaven
- NPO saneren en Mediapark in Hilversum transformeren naar een nieuwe woonwijk
- Kortere en snellere vergunningverlening en procedures; tijdelijk beperken van de mogelijkheden tot bezwaar en beroep tegen woningbouw waar een omgevingsplan vastligt
- Ingrijpen door de Rijksoverheid bij vastgelopen woningprojecten; provincies en gemeenten die niet voldoende bouwen of meewerken, worden aangepakt
- Schrappen en vereenvoudigen van bouweisen
- Forse extra investering in snellere woningbouw: sociale huurwoningen, middenhuurwoningen en betaalbare koopwoningen mét voldoende ruimte voor de auto
- Buitenstedelijk bouwen: méér nieuwe grootschalige woningbouwlocaties
- Binnenstedelijk bouwen; transformatie van kantoor- en bedrijfspanden; optoppen, splitsen en woningdelen; niet alleen straatjes erbij, maar ook hele buurten en wijken
- Taakuitbreiding woningbouwcorporaties voor de bouw van extra middenhuurwoningen en schrappen van de winstbelasting voor corporaties.
- Invoering van een planbatenheffing bij wijziging van de bestemming van grond naar woningbouw
- Verhoging inkomensgrenzen voor betaalbare huurwoningen
- Permanente bewoning van recreatiewoningen volledig toestaan; ruimte voor woonwagens
Verduurzaming
- Geen verplichte warmtepomp en geen nieuwe duurzaamheidseisen
- Niet verplicht van het gas af
Starters
De PVV heeft geen punten die zich specifiek richten op starters op de (koop)woningmarkt.
Hypotheekrenteaftrek
De PVV wil de hypotheekrenteaftrek behouden.
Partij voor de Dieren (PvdD)
“Liever een dak boven je hoofd dan een biefstuk op je bord”
Plannen voor de woningmarkt
- Elke gemeente biedt gratis slaapplaatsen met aparte kamers. Ook huisdieren van daklozen krijgen een plekje, als het niet in de opvang kan, dan in het asiel
- Onnodige bureaucratie die de hulp aan dakloze mensen belemmert, zoals het zelfredzaamheidscriterium, wordt afgeschaft. Dakloze mensen krijgen standaard een urgentieverklaring bij wonen
- Door een krimp van het aantal dieren in de veehouderij komt er landbouwgrond vrij voor natuur en woningbouw
- Natuurinclusief bouwen, ook binnen de steden. Alle gebouwen krijgen een materialenpaspoort. Voor elke vierkante meter die wordt bebouwd, komt er vier vierkante meter nieuw groen in de buurt. In steden en dorpen wordt voor elke inwoner één boom geplant
- Overdrachtsbelasting blijft gedifferentieerd: beleggers betalen meer, bewoners betalen minder. Wie zijn huis binnen een jaar energieneutraal maakt, krijgt de overdrachtsbelasting (deels) terug
- Het Rijk oefent invloed uit op wat er wordt gebouwd, bijvoorbeeld meer bouwen voor studenten en jonge gezinnen. Er komt een Deltaplan wonen
- Er komt een heffing op braakliggende grond
- Bestaande bebouwing slim benutten: splitsen, optoppen, transformeren, aanpakken van leegstand en daarna bouwen aan randen van bestaande woonkernen
- Specifiek bouwen voor mensen die alleen (willen) wonen en woonruimte creëren voor ‘meergeneratiewonen’. Stimuleren van nieuwe woonvormen voor senioren voor betere doorstroming
- Toepassen van brede welvaartscriteria in de architectuur van de bebouwde omgeving en tegengaan van gentrificatie
- Bouwen alleen toestaan op klimaatbestendige locaties en bijvoorbeeld niet in laaggelegen polders
- Kraken is niet langer strafbaar. De Wet kraken en leegstand van 2010 wordt afgeschaft
- De huren worden de komende vijf jaar bevroren en ook in de vrije sector worden de huurprijzen beperekt.
- Huisuitzetting om financiële redenen worden verboden
- Voor corporaties wordt de winstbelasting geschrapt zodat zij meer sociale huurwoningen kunnen bouwen en de huren voor bestaande huurders kunnen bevriezen
- Verkoop van sociale huurwoningen wordt gestopt, tenzij deze in dezelfde gemeente 1-op-1 worden vervangen
- Om discriminatie te voorkomen wordt het mogelijk om anoniem te reageren op woningplatforms
- Het puntenstelsel wordt aangepast: geen hogere huur door isolatie van een woning en het stelsel wordt dwingend voor alle woningen, ook in de vrije sector. De WOZ-waarde telt niet meer mee voor de punten
- Voor particulieren komt er een maximum aan het aantal panden dat zij mogen verhuren
Verduurzaming
- Energieneutrale woningen worden de norm
- Er komt een fonds voor het verduurzamen van woningen van kwetsbare huishoudens
- De woningvoorraad is in 2030 energieneutraal, zonnepanelen op daken worden de norm
- Fiscale regelingen voor het opwekken en opslaan van energie op wijkniveau en uitbreiding van bestaande subsidies en leningen. Energierenovaties vallen onder het lage BTW-tarief
- Er komen flexbrigades die mensen helpen te verduurzamen, van advies tot uitvoering van het werk
- Overheidsgebouwen gaan allemaal energielabel A krijgen (op termijn) en de overheid helpt scholen, sportaccommodaties, zorginstellingen en culturele instanties te verduurzamen. Ook Verenigingen van Eigenaren worden door de overheid geholpen om te verduurzamen.
Starters
De PvdD heeft geen punten die zich specifiek richten op starters op de (koop)woningmarkt.
Hypotheekrenteaftrek
Hypotheekrenteaftrek blijft mogelijk tot het Nationale Hypotheek Garantie (NHG)-bedrag. Daarboven wordt de aftrek afgebouwd.
Socialistische Partij (SP)
“De SP wil volkshuisvesting”
Plannen voor de woningmarkt
- Gemeenten maken in samenwerking met het Rijk een sluitend vangnet voor de opvang van dak- en thuislozen en plekken voor begeleid wonen. Met woningcorporaties afspraken maken voor een snelle doorstroming van dakloze mensen naar mogelijke vormen van zelfstandig wonen. Stoppen met uitzetten van mensen met een huurschuld
- Een ministerie van wonen krijgt regie over de huisvesting en maakt een nationaal bouwplan voor de bouw van duurzame en betaalbare woningen. Dit wordt niet meer overgelaten aan de markt.
- Afschaffen van de winstbelasting voor corporaties en de opbrengst gebruiken voor een nationaal woonplan voor verlaging van de huren, de bouw van huizen, verduurzaming van oudere woningen en het bouwen van nieuwe voorzieningen in buurten
- Het beleggen in vastgoed aanpakken door een ‘woonplicht’ in te voeren bij alle woningen. Hogere overdrachtsbelasting vanaf het tweede huis.
- Gemeenten krijgen meer mogelijkheden om vastgoedbazen te onteigenen bij langdurige leegstand.
- Bewoning op recreatieparken niet toestaan maar alleen ontruimen met een alternatief voor mensen die nu op een recreatiepark wonen
- Andere woonvormen toestaan; tijdelijke woningen niet stimuleren
- De huren gaan de komende jaren niet omhoog, maar juist omlaag. Dat geldt ook voor de zogenaamde geliberaliseerde huren
- Om huurders minder afhankelijk te maken van de markt voeren we voor alle woningen (dus inclusief kamers) een maximale huurprijs in: afschaffen van de inkomensafhankelijke huurverhoging
- Middeninkomens krijgen ook toegang tot sociale huur
- Vennootschapsbelasting voor woningcorporaties afschaffen
- Verkoop van sociale huurwoningen door woningcorporaties verbieden
- Leegstand van woningen aanpakken
- Woningcorporaties worden verenigingen, zonder een winstoogmerk, waar de huurders het voor het zeggen hebben. Ook woningzoekenden zouden mee moeten kunnen bepalen over het huurbeleid van woningcorporaties.
- Voorwaarden stellen aan ontwikkelaars die grond willen kopen om te bouwen. Er komt een boete voor het bewust braak laten liggen van bouwgrond. Onteigenen van speculanten wordt eenvoudiger gemaakt
- Opheffen van het verbod op kraken
- Inzetten op de bouw van betaalbare ouderenwoningen in de buurt. Bovendien komen er meer zorgbuurthuizen waar ouderen kunnen wonen en zorg kunnen krijgen.
- Verhogen van de overdrachtsbelasting voor beleggers
- Er komt een belasting op overwaarde waarbij kleine overwaardes ontzien worden. Ook wordt rekening gehouden met investeringen die in de woning zijn gedaan en voor doorstromers kan de betaling uitgesteld of doorgerold worden. De opbrengsten van deze belasting worden besteed aan woningbouw, buurtverbetering en verlaging van de inkomstenbelasting.
Verduurzaming
- Woningen beter isoleren en collectief van zonnepanelen voorzien met publieke energievoorzieningen
- Aandacht voor beter onderhoud van woningen (zoals aanpak van schimmel)
Starters
De SP heeft geen punten die zich specifiek richten op starters op de (koop)woningmarkt.
Hypotheekrenteaftrek
Hypotheekrenteaftrek blijft mogelijk tot het Nationale Hypotheek Garantie (NHG)-bedrag. Daarboven schaffen we deze renteaftrek af.
Volt
“We komen alleen uit de wooncrisis als we die ook op Europees niveau aanpakken, bijvoorbeeld door Europese regels te versoepelen en in heel de EU tegelijk aan verduurzaming te werken”
Plannen voor de woningmarkt
- Dakloosheid uitbannen in 2030 door het uitvoeren van het Nationale Actieplan Dakloosheid ‘eerst een thuis’. Extra investeren in tijdelijke huisvesting
- De regels voor het krijgen van een briefadres worden versoepeld
- De overheid, provincies en gemeenten nemen meer de regie bij woningbouw. Voor het ontwikkelen van nieuwe wijken en gebieden, het voeren van actief grondbeleid en het financieren van realisatie van op lange termijn betaalbare (midden)woningen
- Meer groepen krijgen een urgentieverklaring: jongeren in de jeugdzorg of in een pleeggezin, mensen in een maatschappelijke opvang of zorgvoorziening verblijven en slachtoffers van huiselijk geweld
- Bouwtrajecten versnellen door te experimenteren met vooraf goedgekeurde typen woningen die sneller een vergunning kunnen krijgen
- Versnellen van de doorlooptijden van bezwaar- en beroepsprocedures voor omgevingsvergunningen voor woonprojecten
- De overheid neemt herstel van fundering voor haar rekening als funderingsschade het gevolg is van een structureel te lage grondwaterstand
- Tegengaan van speculatie met grond door waardevermeerdering te belasten
- Er komt een nationaal doorstroomoffensief dat het senioren aantrekkelijk maakt om door te stromen naar een passende woning
- Leegstand aanpakken door een jaarlijks stijgende gemeentelijke belasting op leegstaande woningen
- Afschaffen van de kostendelersnorm
- Afschaffen van de winstbelasting voor woningcorporaties
- Vaker inzetten van terugkoopregelingen tussen woningcorporatie en bewoner
- We investeren in innovatieve en coöperatieve leef- en woonvormen. Niet alleen voor studenten en senioren, maar voor iedereen die in meer sociale samenhang wil leven
- Experimenteren met nieuwe manieren van woningbezit, bijvoorbeeld door gronden onder te brengen in onafhankelijke coöperaties en mensen de kans te geven om alleen het daarop gebouwde huis te kopen.
- Ontwikkelen van een landelijke stimuleringsmaatregel voor het splitsen, optoppen, aanplinten, bijplaatsen en transformeren van bestaande bebouwingen en het wegnemen van fiscale, milieu- en sociale belemmeringen hiervoor
- Woningdelen en hospitaverhuur eenvoudiger maken en onwenselijke short-stay constructies stoppen
- Bouw/mix: min. 2/3 betaalbaar, waarvan ≥30% sociaal; minister kan ingrijpen; versnellen via digitalisering & bezwaarversnelling
- Grond: actiever grondbeleid + belasting op waardesprong (speculatie tegengaan)
- Corporaties/financiering: Vpb afschaffen voor corporaties; uitbreiding Nationaal Fonds Betaalbare Koopwoningen; betaalbaarheid voor onbepaalde tijd borgen
Verduurzaming
- Nieuwbouw voldoet -in principe- per 2030 aan de Zero Emission Building (ZEB)-standaard
- Voordelige gebouwgebonden leningen voor mensen die hun huis willen verduurzamen, o.a. door uitbreiding van de regeling Investeringssubsidie duurzame energie en energiebesparing
- Biobased bouwen wordt de standaard, met lokaal geproduceerde bouwmaterialen. Waar mogelijk modulair en prefab bouwen
- De overheid schiet de kosten voor verduurzaming van een woning voor; niet de bewoner
- Energiebesparingsplicht uitbreiden naar verhuurders; grote verhuurders eerst, later ook kleinere
- Versnelde wijkaanpak voor slecht geïsoleerde woonwijken
Starters
Volt heeft geen punten die zich specifiek richten op starters op de (koop)woningmarkt.
Hypotheekrenteaftrek
Zo snel mogelijk afbouwen, inclusief afbouw van het eigenwoningforfait. De eigen woning gaat stapsgewijs naar box 3 (vermogen).
DENK
DENK heeft nog geen verkiezingsprogramma voor 2025.
JA21
“JA21 staat voor een beleid waarbij bouwen naar behoefte en grip op migratie centraal staan”
Plannen voor de woningmarkt
- Er komt een nieuwe nota Ruimte waarbij de overheid nieuwe locaties voor woningbouw aanwijst. Handhaving van de financiële ondersteuning qua woningbouw. Snellere juridische en bestuurlijke routes realiseren
- De markt krijgt ruimte om de woningproductie af te stemmen op demografische ontwikkelingen
- Investeringsvertrouwen laten terugkeren door de Wet betaalbare huur in te trekken, de fiscale druk op de huurwoningmarkt te verlagen, door op termijn te komen tot een afbouw van de huurregulering naar een huurvorming door de markt, én door een duidelijk en voorspelbaar overheidsbeleid
- Plotselinge en exorbitante stijgingen van de erfpachtcanon beëindigen door het wettelijk vastleggen van consumentenbescherming
- Optimaal benutten van de huidige woningvoorraad door optoppen, transformeren en splitsen van gebouwen. Ook kleinere woningbouw zoals ‘straatje erbij’ faciliteren met kleine en middelgrote aannemersbedrijven
- Fabrieksmatige bouw van woningen stimuleren
- De overdrachtsbelasting voor particuliere woningen geheel afschaffen
- Doorstroming door ouderen stimuleren en grote huizen die zij achterlaten geschikt maken voor kleine één- en tweepersoonshuishoudens
- Tijdelijke huurcontracten voor bredere doelgroepen, directe aanpassingen van het woningwaarderingsstelsel, (tijdelijke) fiscale en regeldruk verlichting
Verduurzaming
JA21 heeft geen punten die zich specifiek richten op verduurzaming van de (koop)woningmarkt.
Starters
JA21 heeft geen punten die zich specifiek richten op starters op de (koop)woningmarkt.
Hypotheekrenteaftrek
JA21 neemt in hun verkiezingsprogramma geen standpunt in met betrekking tot het behouden of afschaffen van de hypotheekrenteaftrek.
Forum voor Democratie (FvD)
“Op korte termijn moeten nu snel meer woningen worden gebouwd”
Plannen voor de woningmarkt
- Snel nieuwe woningen bouwen, met name in het middensegment
- Maximaal 10% sociale huurwoningen, aandacht voor kleinschalige bouw en inpassing
- Private bouwprojecten moeten niet gedwongen worden om een verplicht percentage sociale woningbouw te realiseren
- Vereenvoudigen transformeren woningen (splitsen) en ombouw kantoorpanden
- Stoppen verdelen statushouders en asielzoekers over gemeenten en voorrang op woningen
- Mogelijkheid tot bouwen van generatiewoningen onderzoeken om sociale cohesie te stimuleren
- Stimuleren van eigenwoningbezit, door corporaties aan te sporen aan huurders te verkopen
- Geen verhoging OZB om gemeentelijke tekorten te dichten.
- Eigenaren van woningen of stukken grond moeten zoveel mogelijk vrijheid hebben m.b.t. de invulling en het gebruik van hun eigendom
- Bij nieuwbouwprojecten mogen gemeenten voorrang geven aan mensen die in die gemeente geworteld zijn
Verduurzaming
- Stoppen met onnodige duurzaamheidseisen die de prijzen opdrijven. Ook stoppen met subsidies voor verduurzaming
- De overheid mag huiseigenaren niet dwingen zonnepanelen op hun dak te zetten
Starters
- Studieschuld mag nooit worden meegerekend met hypotheekaanvraag
Hypotheekrenteaftrek
- Hypotheekrenteaftrek behouden. Als de hypotheekrenteaftrek toch wordt afgebouwd, dan moeten huiseigenaren hiervoor gecompenseerd worden. Het aftrektarief wordt teruggebracht naar 52% bij nieuwbouw.
- Afschaffen ‘Eigenwoningforfait’ bij volledige aflossing hypotheek (terugkeer wet Hillen)
- Eigen woning nooit naar box 3 (belast als vermogen)
Staatkundig Gereformeerde Partij (SGP)
“De vraag moet en kan omlaag”
Plannen voor de woningmarkt
- Het Nationaal Actieplan Dakloosheid wordt aangescherpt om daklozen te huisvesten
- Provincies en gemeenten houden nadrukkelijk ruimte voor zelfstandige afwegingen, waarbij provincies ruimhartig faciliteren. De Rijksoverheid kan een stimulerende rol vervullen, bijvoorbeeld door het aanwijzen van bouwlocaties
- Bouwen in alle segmenten en hiervoor extra budget reserveren
- De bestaande woningvoorraad beter benutten door optoppen, splitsen en hospitaverhuur mogelijk te maken
- Industrieel bouwen aantrekkelijker maken
- Permanente bewoning van recreatiewoningen wordt alleen mogelijk onder strenge voorwaarden
- Actief grondbeleid door gemeenten zodat bouwgronden niet jarenlang braak liggen
- Positie van de woningzoekende meenemen in procedures en bezwaarmakers moeten een zienswijze hebben ingediend voordat zij een bezwaarprocedure kunnen opstarten
- Sloop van sociale huurwoningen alleen toestaan onder strenge voorwaarden
- Experimenteren met gebiedsinvesteringszones waarbij gebiedsontwikkeling en herinrichting bekostigd worden met waardestijging van bestaand vastgoed
- Meer ruimte voor bouwen op eigen erf en in eigen tuin. En voor tiny houses, flexwoningen, woonvormen voor ouderen en ombouwen van leegstaande kantoorpanden voor de realisatie van studentenwoning
- Heldere systematiek voor huurstijgingen en tegengaan van scheefwonen door extra huurverhoging als een sociale huurder een (te) hoog inkomen heeft
- Evenwicht herstellen voor de positie van verhuurders door aanpassingen in de belasting op vermogen of verbetering inde verhuurregelgeving
- Sparen voor een woning stimuleren, bijvoorbeeld door bouwsparen of een vorm van zilvervlootsparen
- Beter afstemmen van de normen voor hypotheekverstrekking en voor toegang tot de sociale sector zodat minder woningzoekenden tussen wal en het schip vallen
Verduurzaming
- Onderzoek naar de mogelijkheid om de BTW op hergebruikte bouwmaterialen te verlagen
Starters
- In de berekening van de maximale hypotheek wordt rekening gehouden met het persoonlijke uitgavenpatroon
- Beheerst laten dalen van de leennormen (minder lenen) en aanpassen van de berekeningswijze
Hypotheekrenteaftrek
SGP is geen voorstander van de afschaf van de hypotheekrenteaftrek, maar staat niet afwijzend tegenover een herziening.
Spiekbrief standpunt hypotheekrenteaftrek per partij
Partij | Hypotheekrenteaftrek? |
VVD | Behouden |
CDA | Afbouwen |
Groenlinks-PvdA | Afbouwen |
D66 | Afbouwen |
Nieuw Sociaal Contract (NSC) | Behouden |
BoerBurgerBeweging (BBB) | Behouden |
ChristenUnie | Afbouwen |
Partij voor de Vrijheid (PVV) | Behouden |
Partij voor de Dieren (PvdD) | Behouden tot NHG-bedrag |
Socialistische Partij (SP) | Behouden tot NHG-bedrag |
VOLT | Afbouwen |
DENK | Afschaffen voor vastgoedbeleggers |
JA21 | Geen standpunt |
Forum voor Democratie (FvD) | Behouden |
SGP | Behouden |
Wat betekent dit voor de formatie en beleid vanaf 2026?
Uiteindelijk moeten meerdere partijen samen een regering gaan vormen. Kunnen verschillende partijen het eens worden? Op welke punten wel en waarop niet?
Wij verwachten op basis van de overeenkomsten in de verkiezingsprogramma’s dat een aantal van de plannen grote kans heeft om uiteindelijk in wetgeving omgezet te worden. In onderstaande tabel geven we weer hoeveel consensus er is op een aantal onderwerpen.
Onderwerp | VVD | CDA | GL-PvdA | D66 | NSC | BBB | CU | PVV | PvdD | SP | Volt | DENK | JA21 | FvD | SGP |
Overheid meer regie + snellere procedures | |||||||||||||||
Overheid financiert meer woningen | ~ | ~ | ~ | ~ | |||||||||||
Optoppen/aanbouwen/splitsen makkelijker | |||||||||||||||
Samenwonen/hospita makkelijker | ~ | ||||||||||||||
Dakloosheid aanpakken/Actieplan | ~ | ~ | ~ | ~ | ~ | ||||||||||
Winstbelasting corporaties afschaffen | ~ | ~ | ~ | ||||||||||||
Meer huizen bouwen (algemeen) | |||||||||||||||
Meer mensen in 1 huis (delen/hospita) | ~ | ||||||||||||||
Minder lange procedures | |||||||||||||||
Minder hypotheekrenteaftrek | ~ |
Waar is men het niet over eens? Op welke punten kunnen er in de formatie botsingen komen?
De bovenstaande tabel ziet er voor het vormen van een nieuwe regering goed uit lijkt het! Echter, er zijn ook punten waar partijen het met elkaar (fundamenteel) oneens zijn.
Huren en verhuren
Huren en verhuren vormen één van de grootste breuklijnen. Rechts georiënteerde partijen willen de huurmarkt vooral overlaten aan de vrije markt: minder regels, meer ruimte voor particuliere verhuur en investeerders. Linkse partijen benadrukken juist dat huisvesting een publieke taak is en vinden dat met huurwoningen geen winst gemaakt zou moeten worden.
Nieuwe woningen realiseren
Ook over de manier waarop nieuwe woningen moeten worden gerealiseerd verschillen partijen sterk. De Partij voor de Dieren is het meest uitgesproken: natuur-inclusief bouwen en klimaatbestendig plannen zijn voor hen randvoorwaarden. Andere partijen, zoals VVD, PVV en BBB, leggen minder nadruk op natuur en kiezen vooral voor snelheid, met flexwoningen en grootschalige nieuwbouwprojecten.
Hypotheekrenteaftrek
Bij de hypotheekrenteaftrek (HRA) zien we drie kampen. Aan de ene kant staan partijen die vasthouden aan volledig behoud van de HRA (VVD, PVV, BBB). Aan de andere kant wil een groot aantal partijen de regeling (stapsgewijs) afbouwen. Een derde groep, zoals SGP en FvD, zegt de HRA te willen behouden, maar lijkt in te zien dat dit punt in een formatie onderhandelbaar wordt. JA21 kiest er opvallend genoeg voor om het thema nauwelijks te benoemen, waarschijnlijk met hetzelfde politieke realisme.
Conclusie
Kortom, de grote lijnen zijn helder: iedereen is vóór meer woningen en snellere procedures, maar de manier waarop verschilt fundamenteel. Links ziet wonen primair als een recht en wil via corporaties, strakke huurregulering en afbouw van de hypotheekrenteaftrek de woningmarkt eerlijker maken, ook voor huurders en mensen die bijvoorbeeld nog thuiswonen bij hun ouders. Rechts vertrouwt op marktwerking, wil regels terugdraaien en benadrukt betaalbaarheid voor kopers via behoud van de hypotheekrenteaftrek. Daartussen zitten middenpartijen die zoeken naar evenwicht, zoals NSC en CDA, die zowel de regie van de overheid versterken als de rol van de markt behouden.
Als kiezer betekent dit dat jouw stem straks bepalend kan zijn voor hele concrete zaken: kan je straks nog 30 jaar lang hypotheekrente aftrekken, krijgt je gemeente het recht om grond te onteigenen, of komt er een nationaal fonds dat jouw eerste huis deels meefinanciert? Door deze verschillen scherp in beeld te hebben, stap je straks beter geïnformeerd het stemhokje in.
Verschillen in standpunten per thema
Grondbeleid en planbaten | GL-PvdA, Volt, CU, NSC, PvdD willen waardestijging van grond afromen via planbatenheffing/belasting. | VVD, PVV, JA21, FvD willen dit niet en pleiten voor meer vrijheid van grondeigenaren. |
Rol van woningcorporaties | GL-PvdA, SP, CU, PvdD willen corporaties meer macht/middelen geven (geen Vpb, brede doelgroep, meer bouwopdracht). | VVD, JA21, FvD willen corporaties beperken tot kerntaken; meer ruimte voor markt. |
Startersbeleid | GL-PvdA, SP, Volt: startersfondsen, collectieve constructies, bescherming tegen overbiedingen. | VVD, BBB: fiscale stimulansen (overdrachtsbelastingvrijstelling, ruimere leenmogelijkheden). |
Dakloosheid en opvang | PvdD, SP, Volt, CU koppelen dit aan structurele rechten (gratis opvang, afschaffen kostendelersnorm). | VVD, PVV, BBB richten zich meer op praktische opvang en minder op structurele stelselwijzigingen. |
Verduurzaming | GL-PvdA, D66, Volt, CU, PvdD, SP: harde normen en verplichtingen (isolatieplicht, uitfasering slecht label). | VVD, PVV, BBB, JA21, FvD: vrijwillig/marktgedreven verduurzaming, terughoudend met verplichtingen. |
Sparen voor de eigen woning | SGP en deels NSC: fiscaal gunstig bouwsparen/zilvervlootsparen | Andere partijen nauwelijks; nadruk op leningen/vrijstellingen. |
Eigenwoningforfait (EWF) & fiscale behandeling | CU: EWF afschaffen tot €1 mln. Volt en GL-PvdA koppelen afbouw HRA aan EWF-hervorming (Volt: woning naar box 3). | VVD, BBB, PVV: stelsel behouden. FvD: terug naar Wet Hillen (geen EWF bij afgelost huis). |
Woningdelen & kostendelersnorm | GL-PvdA, D66, CU, PvdD, SP, Volt: voor makkelijker woningdelen en afschaffen kostendelersnorm. | VVD: woningdelen soepeler maken, maar géén afschaffen kostendelersnorm. CDA en NSC: woningdelen stimuleren, maar geen expliciet schrappen van de kostendelersnorm. BBB: deelt wonen en splitsen makkelijker maken, geen afschaffing kostendelersnorm. PVV, JA21, FvD, SGP: noemen woningdelen/hospita soms positief, maar houden de kostendelersnorm in stand of benoemen dit punt niet. |
Veelgestelde vragen over de verkiezingsprogramma’s 2025 en de woningmarkt
1. Welke partijen willen de hypotheekrenteaftrek behouden?
VVD, PVV, NSC, BBB, FvD en SGP willen de hypotheekrenteaftrek behouden. SP en PvdD willen de hypotheekrenteaftrek alleen behouden tot de NHG-grens.
2. Welke partijen willen de hypotheekrenteaftrek afschaffen of afbouwen?
GL-PvdA, CDA, D66, Volt, ChristenUnie, SP (boven NHG-grens) en PvdD (boven NHG-grens) willen de hypotheekrenteaftrek afbouwen of deels afschaffen.
3. Welke partijen zijn voor het afschaffen van de kostendelersnorm?
GL-PvdA, D66, ChristenUnie, PvdD, SP en Volt willen de kostendelersnorm afschaffen, volgens hun verkiezingsprogramma’s voor de Tweede Kamer verkiezingen in 2025. VVD, CDA, NSC, BBB, PVV, JA21, FvD en SGP houden de regel in stand of benoemen deze niet.
4. Wat zijn de grote breuklijnen tussen partijen?
- De rol van de markt vs. overheid (huurregulering, positie van corporaties, is wonen een recht of een markt?)
- De mate van verduurzamingsverplichtingen
- De toekomst van de hypotheekrenteaftrek en het eigenwoningforfait
5. Waar zijn partijen het wél over eens?
Vrijwel alle partijen willen:
- meer woningen bouwen;
- vergunningprocedures versnellen;
- woningdelen/splitsen makkelijker maken;
- en de aanpak van dakloosheid versterken.
6. Hoe kijken partijen naar woningcorporaties?
GL-PvdA, SP, PvdD en CU willen corporaties versterken en hen vrijstellen van belasting VVD, JA21 en FvD willen hun rol beperken en meer ruimte geven aan particuliere verhuurders en projectontwikkelaars.
7. Wat betekent dit voor mij als huiseigenaar of starter?
- Starters: Linkse partijen bieden steun via fondsen of meefinanciering, rechtse partijen via fiscale vrijstellingen.
- Huiseigenaren: Als de hypotheekrenteaftrek wordt afgebouwd, gaat dit op termijn leiden tot hogere lasten – maar vaak gecompenseerd met lagere inkomstenbelasting.
- Verhuurders: Links wil strengere regulering, rechts wil regels versoepelen.
8. Wat betekent 'hypotheekrenteaftrek afbouwen' concreet voor mij als huiseigenaar?
Geleidelijke verlaging van je fiscale aftrek op hypotheekrente kan je netto maandlasten doen stijgen; sommige partijen koppelen dit aan verlaging van inkomstenbelasting of aanpassing van het eigenwoningforfait om het te compenseren.
9. Wat houden ‘planbatenheffing’ en ‘actief grondbeleid’ in?
Bij een planbatenheffing wordt een deel van de waardestijging van grond door bestemmingswijziging afgeroomd om woningbouw te financieren. Actief grondbeleid betekent dat overheid(en) grond kopen/aansturen om sneller betaalbare woningen te realiseren.